Bij nader inzien 1Dakterras mag blijven

Een ‘deskundig tegenadvies’ heet het in kringen van kwaliteitsadviseurs. In de nieuwe rubriek ‘Bij nader inzien’ kiezen we elke aflevering een interessante casus uit het register van second opinions, dat de Federatie bijhoudt. Omdat het werk van adviescommissies ruimtelijke kwaliteit veel meer omvat dan het beoordelen van ‘redelijke eisen van welstand’ komt er af en toe ook een ander type plan voorbij in deze rubriek.

Het zal niemand ontgaan zijn: het wonen in hartje Amsterdam wordt steeds exclusiever. Wie een modern appartement binnen de ring weet te bemachtigen voelt zich de koning te rijk. Maar na een tijdje gaat het knagen. Het is niet fijn om bij mooi weer altijd met je glaasje rosé en je beste vriendin uit te moeten wijken naar het Rembrandtpark, omdat je huis geen buitenruimte heeft. Of omdat je niet wilt dat je buren meegluren als je op je balkonnetje zit.

Het zat ze kennelijk hoog, die bewoners van de bovenste twee etages aan de Postjeskade. Ze vonden een onconventionele oplossing voor hun behoefte aan frisse lucht. Hoewel hun appartementengebouw geen plat dak heeft, maar shed-daken, was een dakterras toch de enige optie. Ze bouwden op ingenieuze wijze tussen de schuine daken een terras, met een keurig hek erom tegen het vallen. Ze deden erg hun best. De mooie materialen zijn afgestemd op de architectuur en vanaf de straat is het dakterras niet te zien. Als je vanuit een zijstraat precies voor het pand staat is alleen de omheining te zien.

Daklandschap
En toch een negatief welstandsadvies. De Amsterdamse welstandsnota is duidelijk over dakterrassen. In cultuurhistorisch waardevolle gebieden, zoals hier, moet er terughoudend mee omgegaan worden, maar verboden zijn ze niet. Het uitgangspunt is dat de dakterrassen op het hoogste, platte dak worden geplaatst, en in beginsel buiten het zicht van de openbare ruimte. Tja, hier is echt geen sprake van een plat dak, dus het voldoet niet aan de criteria, en daar kan een ander ontwerp niets aan veranderen, luidde het advies. Bovendien is dit terras een aantasting van het daklandschap en ook daarom ongewenst.

De eigenaren vonden dat vervelend. Ze gingen op zoek naar een ‘deskundig tegenadvies’ zoals dat heet, en kwamen via de Federatie terecht bij de regionale Welstands- en Monumentenorganisatie MooiSticht in Bunnik. En MooiSticht ontdekte een zinnetje dat toch openingen biedt. ‘Initiatieven die niet passen binnen deze standaardcriteria kunnen eventueel toch aan redelijke eisen van welstand voldoen. Dit vraagt echter om een gewogen oordeel door de Commissie Welstand en Monumenten’, staat er in de nota.

Dat gewogen oordeel, dat de Commissie Welstand en Monumenten had moeten geven, was door het college van B&W niet gevraagd. MooiSticht gaf wel zo’n oordeel: het terras is nagenoeg onzichtbaar, en bovendien gemaakt van degelijke materialen die aansluiten bij de architectuur. De eigenaar liet de architect van het appartementencomplex ook nog eens  verklaren dat hij het terras als een bijzondere toevoeging van het daklandschap wel kon waarderen.

De zaak kwam voor de rechter, en uiteindelijk voor de Raad van State. Die besloot dat de gemeente Amsterdam de welstandscommissie om een nadere inhoudelijke reactie had moeten vragen op de second-opinion van MooiSticht. Zonder die reactie is het advies van MooiSticht overtuigend, meent de Raad van State. Het dakterras mag blijven.
Flip ten Cate | september 2016

Aanmelden voor de nieuwsbrief Federatie Ruimtelijke Kwaliteit kan via:
http://www.ruimtelijkekwaliteit.nl/aanmelden-nieuwsbrief